-
1 алдагы
прил.1)а) пере́дний (двери трамвая, колёса и т. п.); пе́рвый (ряды в театре, парты в школьных классах); лобово́й, ветрово́й ( стекло кабины водителя)алдагы машинаны узарга маташу — пыта́ться обогна́ть пере́днюю маши́ну
сәхнәнең алдагы кырые — пере́дний край сце́ны
б) пере́дний, носово́йсудноның алдагы өлеше — носова́я часть су́дна
в) головно́й ( вагон в железнодорожном составе); пере́дний; передово́й, аванга́рдный ( отряд воинского подразделения на фронте); иду́щий (дви́жущийся, е́дущий, летя́щий, плыву́щий, ше́ствующий) впереди́ (спе́реди), пе́ред (кем, чем)трамвайның алдагы вагонына утыру — сади́ться в пере́дний (головно́й) ваго́н трамва́я
колоннаның алдагы танкы — головно́й танк коло́нны (в коло́нне)
2) веду́щий, лиди́рующийалдагы урыннарда - безнең чаңгычылар — на лиди́рующих места́х - на́ши лы́жники
3) пе́рвый, нача́льный; находя́щийся в нача́лекулъязманың алдагы берничә бите буялган — не́сколько нача́льных (пе́рвых) страни́ц ру́кописи запа́чканы
4)а) предстоя́щий, наступа́ющий, сле́дующий, бу́дущий (месяц, год, сезон)алдагы уку елы — предстоя́щий уче́бный год
алдагы бәйрәмгә хәзерлек — подгото́вка к наступа́ющему пра́зднику
газетаның алдагы саны — сле́дующий но́мер газе́ты
алдагы бурычлар — предстоя́щие зада́чи
алдагы ике тәүлектә — в сле́дующие дво́е су́ток
алдагы тукталышта трамвайдан төшү — выходи́ть из трамва́я на сле́дующей остано́вке
б) сле́дующий (находя́щийся) впереди́алдагы күпер җимерек — мост впереди́ разру́шен
в) бу́дущий, гряду́щий высок. || бу́дущее, гряду́щееалдагы тормыш — бу́дущая жизнь
алдагы буыннарга васыять — заве́ты гряду́щим поколе́ниям
алдагы көнгә өмет белән карау — смотре́ть на гряду́щий день с наде́ждой
г) сле́дующий, за́втрашнийалдагы төнне көтү — ждать сле́дующей но́чи
5) предыду́щий, предше́ствующий ( период), предше́ствовавший; пре́жнийалдагы оратор белән килешмәү — не согласи́ться с предыду́щим ора́тором
алдагы елларга караганда — по сравне́нию с пре́жними года́ми
6) в знач. сущ.; в притяж. ф. алдагысы бу́дущее, за́втрашний деньалдагысын кем белгән — кто зна́ет о бу́дущем
табигатебезнең алдагысы хакында уйлану — заду́маться о за́втрашнем дне на́шей приро́ды
См. также в других словарях:
әзер — с. 1. Файдаланырга яраклы булган, шундый хәлгә килгән; төгәлләнгән, әзерләп куелган. рәв. Берәр эшне башкарырлык хәлдә, әзерлек хәлендә. Кем. б. тарафыннан хәстәрләнгән, файдалану өчен яраклы хәлгә китерелгән 2. Алдан уйланылган, тупланган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әзерләнү — 1. (Әзерләү). Нәр. б. эшләргә әзер хәлгә килү, җыену. Берәр эш өчен әзерлек алып бару, берәр нәрсә өстендә эшләү 2. Үзеннән алдагы фигыль белдергән эш өчен өлгереп килү (вакыйгалар, табигать күренешләре тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
